Page 142 - ANADOLU SANAYİ DEVRİMİ
P. 142
İkinci kayıt, Yağanpaşa zâviyesine vakfe- val 1329 tarihinde onaylanıp tescil edile-
dilen 29 köye ait mülknâme/temliknâme rek evkâf vakıf defterine kaydedilmiştir.
hüccet kaydıdır. Yağanpaşa Zâviyesi Vakıflar Genel Müdürlüğü vakıf uzmanı-
Vakfı vakfiyesi hem birinci hem ikinci ka- nın yaptığı tercümede atlanan ilk sayfa-
yıt içinde yer almaktadır. Her iki kayıt da nın başındaki yarım sayfaya yakın satır-
Vakıflar Genel Müdürlüğü arşivinde yer ların tercümesi şu şekildedir:
almaktadır.
Vakfiyenin Osmanlı döneminde tescil
kaydı: Vakfiyeyi Bâyezid kadısı nâibi tas-
Birinci Belge dik etmiş, bu hüccet kaydından aynı ka-
Halil Divanî Zâviyesi (Yağanpaşa dılıkta nâib Mehmed Tâhir sûret çıkart-
Zâviyesi) Vakfı’na ait 29 köyden Turgut mış, bu sûreti Erzurum nâibi Mehmed
Bey’in mâlikâne-divanî olarak topladığı Sâlim “aslı gibidir” kaydıyla onaylamış
vergi gelirini vakfettiğine dair vakfiyesi. ve evkâf mahmekesi tarafından vakfiye
Bu belgenin girişinde Halil Divanî’ye ait tescil edilmiştir:
29 köyün mülknamesinin ve Halil Divanî İşbu vakfiye mahkeme-i evkâfın 26
Vakfı’nın onay tarihini ve bu onayı veren Cemâziyelevvel sene 1329 tarihli umûmî
Selçuklu kadıları ve daha sonra Osmanlı izniyle 4 Şevval 1329 tarihinde sâdır
dönemi kadılarının adları ve şahitler kay- olmuş irâde-i aliye mûcibince kayd
dedilmiştir. Bu vesikanın giriş kısmının olunmuşdur.
tercümesi Vakıflar Genel Müdürlüğü vak- Aslı gibidir. Erzurum nâibi Mehmed
fiye tercümesinde atlanmış olup mezkûr Sâlim.
bölümün tercümesi aşağıda verilmiştir. (Mühür): Mehmed Sâlim
Birinci Belge Giriş (Birinci Kısım, s. 74) Bu vakfiye kaydı, Bâyezid kazası nâibi
es-Seyyid Mehmed Tâhir b. Yunus
Halil Divanî’ye ait 29 köyün mülknâmesi tarafından tasdikli sûretten çıkartılmıştır.
440/1048 yılında Halife Mu‘tasım-billâh
(Mühür): Mehmed Tâhir.
zamanında, Tebriz başkadısı Seyyid
Mehmed Fâni tarafından mülk sahibi Sağlam hüccet kaydıdır.
Şeyh Halil Divanî ve şahitler huzurunda Bunu yazan birdir. Bu vesikanın
onaylanmıştır. Bu kaydın altında yine imzası da birdir. Yalnız sonu
aynı kadı tarafından Halil Divanî’nin müteferriktir. Başka başka günlerde
bu mülkleri vakfettiğine dair vakıf kaydı aylarda ve senelerde mühürlenmiş ve
tamamlanmıştır. Bunun için bunda
vardır. Şahit ve tarih ayrıca belirtilmemiş hiçbir özür ve hiçbir ayıp bulmasınlar.
olduğundan aynı tarihte ve şahitler hu- Aksini yapanları Allah rahmetinden,
zurunda Halil Divanî Vakfı’nın kayıt ve Peygamberimiz şefaatinden mahrum
tescil edildiği anlaşılmaktadır. etsin. Allah’ın lâneti onların üstüne olsun.
O asırlarda [Selçuklu dönemi] evkâf ve
Selçuklu dönemine ait bu mülknâme ve mülk kâtibi, hayır sahiplerinin işlerinde
vakfiye, Osmanlı döneminde Erzurum ka- bozukluk olmasın diye aynı kişi olurdu.
dılığı nâibi ile evkâf mahkemesince 4 Şev-
ÜRETİMLE İLGİLİ VAKIF İŞLETMELER - 141
