Page 354 - Sanatın ve Sanatkarın İzinde

EMEL OĞU Z

352 Pirinç lâle motifli keçe bere.

Keçe sanatında kullanılan malzemeler/aletler nelerdir? Keçeciliğin sanat ve zanaata bakan yönleri nelerdir?
Keçe sanatının ana malzemesi yündür. Yünün sabun ve su ile yoğ- Öncelikle “sanat” ve “zanaat” sözcüklerinin ne anlama geldiğine kı-
rulması ile de geleneksel tepme keçe elde edilmektedir. Yoğrulma saca bir göz atalım. Sanat; bir duygunun, bir hayalin, bir tasarı ya
sırasında hasır kullanılmaktadır. Elde edilecek renge göre de çeşitli da güzelliğin insanda oluşturduğu estetik karşılıktır. Ancak sanat,
kök ve sentetik boyalar kullanılmaktadır. Diğer yardımcı aletler ola- insanın yaşamla ilgili, bir başka deyişle günlük ihtiyaçlarını karşı-
rak da kazan, süpürge, çubuk (sepki), makas ve tepme makinasını lamaya her zaman yetmez. İşte bunun için maddi ve pratik ihti-
sayabiliriz. yaçlarımızı karşılamayı amaçlayan çıraklık, kalfalık ve ustalık gibi
deneyim aşamaları olan işlere de ihtiyaç vardır ki buna da zana-
Genellikle hangi renkler tercih ediliyor? Renkleri nasıl oluş- at denir. Bu açıdan bakıldığında keçecilik, hem sanat hem de bir
turuyorsunuz? zanaattır. Keçeci ustası içindeki duyguları ve sevgiyi hiçbir maddi
Yapılan ürünlerde genellikle kırmızı, lacivert, sarı, kahverengi, beklenti olmaksızın tasarladığı bir ürüne aktarabilir, dökebilir, bir
siyah, yeşil ve krem gibi renkler tercih edilmekle beraber, sente- tablo ya da başka bir ürün elde edebilir ya da bir maddi beklenti ile
tik boyaların çeşitliliği nedeniyle bunlara ilâveten birçok renk de bunları satabileceği veya kullanabileceği bir ürün elde ederek bunu
kullanılmaktadır. Yünün kazanlarda doğadan elde edilen çeşitli bir zanaat hâline de dönüştürebilir.
bitki kökleri, yaprakları ve meyveleri ile kaynatılması ile çeşitli
renklerde yünler elde edilmektedir. Bu geleneksel kök boyama Minder kılıfı özelinde sanatınızın üretim süreçlerini özetleye-
tekniğidir. Yünlerin yine kazanlarda sentetik boya tozları ile bilir misiniz?
kaynatılması sureti ile de çeşitli renklerde yünler elde edilmek- Öncelikle kullanılacak motifler belirlenerek motife uygun renkler-
tedir. de yarı keçe (nakışlık) hazırlanarak motifler kesilir. Hasırın üzerine
bu motifler yerleştirilir. Daha sonra bu motiflerin üzerine zemin
Keçe ürünlerinde sıklıkla kullanılan motifler nelerdir? yünü atılır. Sonra ılık sabunlu su serpilerek yünün kabarması önle-
Her ustanın kendine özgü desenleri olduğu gibi koyungözü, deve nerek motife yapışması sağlanır. Bundan sonra hasırın uç kısmına
kulağı, kazayağı, yıldız (geometrik bezeme), kertikli adlı desenler uzun bir sopa konularak hasır düzgün ve sıkı bir biçimde rulo yapı-
anonim olarak kullanılmaktadır. Desenlerde çoğunlukla geometrik lır ve hasır tepme işlemi sırasında dağılmaması için bağlanır. Sonra
bezemelerle birlikte figürlü, doğadan stilize motifler de kullanıl- rulo yapılmış hasır yaklaşık bir saat kadar el ile tepilir. Sonra hasır
maktadır.

KE ÇE CİLİK - TEP ME KE ÇE CİLİK