Page 154 - ANADOLU SANAYİ DEVRİMİ
P. 154
Kâtrekûs Paşaşeyh ve Haytialaca ve Zi’bi Osmanlı döneminde de bölgede varlığını
Hacer Gülnigar ve Çermekkar Ağcapor ve faaliyetlerini devam ettirdiği anlaşılan
ve Done Bekeçök ve Hoğ Çoban Abdal ve Harakânî Zâviyesi’nde vakıf mütevelli-
Kerdebaz ve Kirankorlu ve Emergüm ve si olarak şeyh efendi görevlendirilmişti.
Düz-Baki ve Mendivan ve Harsi ve Süluki Böylece III. Murad, Şeyh Ebu’l-Hasan
ve Tenzile ve Pülur ve Bulamaç ve Elvar Harakânî Zâviyesi Vakfını yeniden ihya
ve Okormi ve Eskal ve Pasin ve Kılkala etmiştir. Sultan III. Murad, zâviye ve tür-
ve Hansaf ve Düzeviran ve Ali Çekrek na- benin yanına yanına inşa ettirdiği camiyi
mındaki karyelerden ibarettir. de zâviye vakfına ilhak ettirmiştir.
Bundan sonra milk olan bu karyeler Osmanlı dönemi vakıf arşiv belgeleri üze-
Seyyid Şerif Halil Divanî b. Seyyid Şe- rine yaptığımız araştırmalarda, Seyyit
rif Mehmed Cihangir’in evladına vakf-ı Şeyh Harakânî’nin Osmanlı döneminde
sahîh olmuştur. ihya edilen zâviyesine vakıf mütevellisi
Tahrîri hicrî dörtyüz kırk senesi Receb ayı- olarak tayin edilen şeyhin de Seyyid ol-
nın âhirinde vâki‘ olmuştur (evâhir-i Re- duğu, yani Hz. Harakânî’nin soyundan
ceb 440/29 Aralık 1048 – 8 Ocak 1049” geldiği, III. Murad’ın inşa ettirdiği cami-
nin de vakfın mülhakatından olduğu ve
“Şahitler: Seyyid Baba Horasan Kemâleddin, görevlileri belirtilmektedir:
Seyyid Emir Haydar-i Bumin-i Tebrizî, Sey- Kars-ı Erzurum’da Şeyh Ebu’l-Hasan
yid Ahmed Kebirî ve diğer hazır olanlar”.
Harakânî Zâviyesi mülhakatından
Halil Divanî Zâviyesi Temliknâme- Sultan Murad-ı Sâlis Hazretlerinin binası
Mülknâme Kaydı. (Kaynak: VGM, Def- camiinde üç akçe ile ferraş olan Hacı
2
1
ter nr. 606, s. 76 -77 ). Abdullah yayabaşılığa mutasarrıf olup
hizmeti kesir ve vazifesi kalîl olmakla
vakf-ı mezbûr haslarından asıl vazifesi
üzerine dokuz akçe daha zam olup
Harakânî Zâviyesi Vakfı cem‘an on iki akçe ile merkûman Hacı
Hz. Harakânî Ani ve Kars’ın manevi fati- Abdullah’a mütevellisi Seyyid Mehmed
hi olarak Çağrı Bey’in 1018-1021 seferi- kaziyyesinden arzını iktizâ buyuruldu. 19
Muharrem sene 1192/ 17 Şubat 1778.
18
ne katılarak Anadolu’ya müritleriyle bir-
likte gelen ilk Selçuklu dervişlerinden idi. Kars-ı Erzurum’un sûrunda Şeyh
Hz. Harakânî’nin zâviyesini ilk fethedilen Ebu’l-Hasanü’l-Harakânî Zâviyesi
mülhakatından Sultan Murat Han-ı Sâlis
Divin-Ağrı-Erzurum-Ani-Kars civarında Hazretlerinin binası camiinde yevm-i
irşat faaliyetlerinde bulunmak üzere kur- üç akçe ile vâiz ve nâsih olan Hâfız
duğu anlaşılıyor. Süleyman fevt olmağın Halil Halifezâde
Mehmed’e tayini Mehmed mütevelli
Ancak bu zâviye Osmanlı dönemine ka- bade’l-arz faziletlü semahatlü Şeyhülislâm
dar intikal etmediğinden, Osmanlı Sul- Mevlânâ Ahmed Es‘ad Efendi hazretleri
tanı III. Murad, Kars’ı fethini müteakip işâret etmeleriyle işâretleri mucibince
1579’da Şeyh Ebu’l-Hasan Harakânî
Zâviyesi ve Türbesini inşa ettirmiştir.
18 VGM, Hurufat Defteri, nr. 551, s. 184, sıra 92-2.
ÜRETİMLE İLGİLİ VAKIF İŞLETMELER - 153