Page 177 - SAĞLAM BANKACILIK MODELİ İLE "KATILIM BANKACILIĞINA GİRİŞ"

Fon
Ülkemizde katılım bankaları mudarebeyi fon kullandırma yöntemi olarak nerdeyse hiç
kullanmamaktadır. Çünkü ülkemizde mudarebenin önünde çeşitli engeller vardır:
Kullandırma

Yöntemleri

↓

Kutu 1-5.2

Murabaha

Mudarebe ve Örneğin kâr dağıtım oranları birbirine çok yakındır. Her iki
yöntemde de genellikle kârın %20-25’i girişimcilere %75-80’i
Risk Sermayesi ise sermaye sahiplerine verilir. Birbirlerine belki de en çok Mudarebe
21
(Venture Capital) benzedikleri ortak nokta olarak risk seviyesinin çok yüksek
olduğu projelerin finanse edilebilmesine imkân sağlamaları
gösterilebilir. Girişimcinin daha önce hiç ticari tecrübesi yok- Müşareke
Mudarebe, bazı temel özellikler açısından risk sermayesi fi- sa haliyle şirketinin geçmiş yıllarına ait finansal verilere de
nansman yönetimi ile benzer özellikleri taşıdığı düşünülerek, sahip olamaz. Bu durum yüksek risk seviyesine en açık neden
birçok eserde ayrı ayrı değil de aynı başlık altında göste- olarak gösterilmektedir. Ayrıca kurulu bir firma olsa bile ge-
rilmektedir. Risk sermayesi, adından da anlaşılacağı üzere, nellikle bu finansman yöntemine teknoloji firmalarının rağbet İcare
gerçekten riski göze alarak, yapacağı işten yüksek bir gelir ve göstermesi ve konuları yeni bir teknoloji olduğu için bu piya-
17
kâr bekleyen kişilere sermaye sağlayan, yeni bir teknolojik sada yeterli derecede araştırma imkânının bulunamaması da
gelişmeyi hayata aktarabilmek üzere kurulmuş ya da kurul- belirsizlik ve risk yüzdesinin oranını yükseltmektedir. 22 Selem
ma aşamasındaki işletmelere bu sermayeyi ileten bir finans
yöntemidir. Dünyaya bakıldığında en çok ABD’de uygulama
18
alanı bulduğu ve Google, Facebook, Microsoft gibi firmaların İstisna
doğmasına katkı sağladığı görülür. Mudarebe yönteminde
gerekli sermaye sağlamada dinî hassasiyetler gözetildiği için
risk sermayesi şirketlerine göre katılım bankalarının muda- Sukuk
rebe için kullanabileceği sermaye (fon) sınırlı tutulmuştur.
Risk sermayesi ise fon kullanırken dinî açıdan faiz konusunda
hassasiyet göstermediği için fon kaynağı olarak kamu emekli
sandıkları, yatırım fonları, özel sektör kökenli sermayeler ve
vakıflar dâhil pek çok seçeneği sınırsız kullanabilme imkânına
sahiptir. Bu durum iki yöntem arasındaki temel ayrılığı bize
19
sunmaktadır. Ayrılığın yanı sıra iki yöntem arasında sistemin
işleyişi bakımından birçok ortak yan da mevcuttur. Son yıllar-
da yapılan bir çalışmada iki yöntem arasında on dört başlığın
birbirine uyum gösterdiği ortaya konulmuştur. 20