Page 276 - Sanatın ve Sanatkarın İzinde

M U S T AF A T OP AL OĞL U

Mustafa Topaloğlu.

274 Vitray uygulamalarında çoğunlukla geometrik desenler kullanılmak- ile camlara desen ve oygu çalışmalarına başladım. Renkli camlarla
la birlikte stilize çiçekler, lâle, gül, karanfil ve çiçek buketleri de tercih kurşunlu ve tiffany tekniklerini öğrenip bu alanda hizmet etmeye
edilegelmiştir. Cam üzerine bazen kalemişi tekniğiyle tezhip, halkâr, başladım.
sazyolu motifleri uygulanırken kimi zaman da minyatür çalışmaları-
na tesadüf edilir. Cami ve medreselerdeki vitray uygulamalarında ise Ustanızdan ne/neler gördünüz?
sıklıkla celî sülüs ve kûfî yazı nevilerinin istiflerinden istifade edilir. Gerçek anlamda ustalarım olmadı. Kendi kurduğum müessesede
Mahir vitray ustaları, asırlar boyunca birbirinden âlâ geometrik de- ustalarla birlikte çalışarak vitray sanat ve zanaatının inceliklerini
senler hâlinde kestikleri camların üzerinde fırçalarını sanatlarına öğrendim.
ve kökboyalarına yoldaş ve sırdaş ederek nice abidevi eserlere gök-
kuşağından renk ve ahenk taşımıştır. Uygulama alanları nelerdir?
Bundan sadece birkaç asır önce sadece büyük mimarî yapılarda, cami, Dinî mimarîde pencerelerde, sivil mimarîde kapılarda, seperasyon-
medrese, türbe ve saraylarda arz-ı endam eden vitray sanatı, şimdiler- larda, aydınlatma elemanlarında, abajur ve tavan ışıklandırmala-
de iç mimarî unsuru olarak sivil yapılarda sıkça karşımıza çıkıyor… rında kullanılmaktadır.
Ahilik ve fütüvvet kültürü içerisinde usta-çırak silsilesiyle günümüze
kadar ulaşan vitray sanatı son temsilcilerinin elinde mevcudiyetini Vitray hangi sanatlarla etkileşim hâlindedir?
sürdürüyor. Yurt içinde ve yurt dışında pek çok önemli merkezde ve Vitray öncelikle resim sanatı ve dekoratif sanat dalları ile etkileşim
koleksiyonda eserleri bulunan ülkemizin önde gelen vitray ustaların- hâlindedir. Ayrıca uygulandığı mekânın dekoratif üslubu ile ilişkili-
dan Mustafa Topaloğlu ile vitray sanatı üzerine hasbihâl ettik. dir. Dinî mimarîde vitray çalışmalarında ağırlıklı olarak Türk süsle-
me motifleri kullanılır.
Mustafa Bey, öz sanatlarımızla nasıl tanıştınız?
Çocukluğumda camilerdeki cam pencerelerin vitraylarının güzel- Vitray hangi yönüyle resimden farklılaşır?
liğine büyülenerek bakardım. Daha ileriki yıllarda cam sektörüne Resimde sanatçının başka kaygıları vardır. İletmek istediği mesaj,
girişimde, vitray sanat ve zanaatıyla tanışmamda bilinçaltında yer resmin anlatım dili, espaz, renk, doku, boşluk-doluluk, kompozis-
eden bu etkilenmenin rolü olduğunu düşünüyorum. yon, çizgi vs. gibi. Vitrayda ise resimden ayrılan en büyük özellik;
düzlem etkisi ve ışıktır. Çizgi ve renk, resme benzer özelliklerdir
Vitrayla mesainiz nasıl başladı? ama vitray her zaman ışığa kattığı etki ile değerlendirilir. Vitrayın
İçindeki renkli cam ve desenlere olan sevgim beni bu sanata yön- resimden farklılaştığı diğer yönler daha dekoratif olması ve yapıldı-
lendirdi. Önceleri muhtelif örnekler oluşturdum. Kumlama tekniği ğı mekâna göre üretilmesidir.

VİTRA Y