Page 364 - Sanatın ve Sanatkarın İzinde

REF A GÖKB ULAK

Baston gövdesi rendeleme işlemi.

Baston eğri kemik
yakma işlemi.

362
Bastona duyulan ihtiyaca dair düşüncelerinizi öğrenmek isterim. Baston yapımında kullandığınız malzemeleriniz neler? Hangi
Baston, her ne kadar kullanılmaya yönelik olarak ortaya çıkmış ağaçları sıklıkla kullanıyorsunuz?
olsa da; günümüzde baston kimilerine göre dekoratif bir ürün; ki- Ahlat bastonlarının ana ham maddesi ceviz ağacı, manda, koç ve
milerine göre asaletin sembolü; kimilerine göre giyim kuşamı ta- sığır boynuzudur. Bunların yanında gül ağacı, venge, sapalli, dış bu-
mamlayan bir aksesuar; kimilerine göreyse “üçüncü bir ayak” olarak dak ve kayın gibi sert ağaçlar da kullanmaktayız.
anlamlandırılmaktadır.
Ceviz ağacının tercih edilmesinin özel bir nedeni var mı?
Ahlat’ta bastonculuğun geçmişine değinir misiniz? Ceviz ağacı zamana karşı çok dayanıklı bir hammaddedir. Üzerindeki
Ahlat’ta baston sanatı Ahlat’ın tarihi ile başlayan çok eski bir geç- desenler ceviz ağacını diğer ağaçlardan çok daha farklı kılmaktadır ve
mişe sahiptir. Bugün dahi bazı evlerde ata yadigârı, 150-200 yıllık bu yüzden bastonculukta genelde ceviz ağacı tercih edilir.
bastonların bulunması ve Prof. Dr. Oktay Benli’nin bölgemizde
yapmış olduğu arkeolojik kazılarda 2700 yıllık bastonların bulun- Kemik, boynuzda tercihler hangi yönde beliriyor?
ması, kadim ilçemizde baston yapımının çok daha eskiye dayandı- Kemikler, bastonun baş ve gövde kısımlarında kullanılmaktadır.
ğını göstermektedir. Kemik unsurlar, bastona kakma tekniği ile işlenir ve gövdede süs
amaçlı baş kısmın kenarlarında bulunur. Manda boynuzu siyah;
Klasik bir Ahlat bastonunu nasıl tarif edersiniz? koç ve sığır boynuzu beyaz vesair renklere sahiptir. Bunun yanın-
Klasik baston, kafa ve gövdenin motifsiz olması anlamına gelir. da baş kısmının tümünü ve bazen de bastonun baş ve gövdesinin
Gövde sade, kafa ise “T baş”, “masifli düz baş” ve yahut da “topuz- tümünü manda, koç ve sığır boynuzlarından da yaptığımız oluyor.
lu”dur. Kafa kısmı; manda, koç ve sığır boynuzlarından süs amaçlı Böyle bir bastonla Kültür Bakanlığı’ndan başarı ödülü aldım.
kemikler yapıştırma tekniği ile yapılmaktadır. Ahlat’ta uzun yıllar
klasik türde bastonlar üretilmiştir. Klasik baston, estetik ve zarif Az önce kısaca değindiğiniz baston çeşitleriniz hakkında biraz
görünümü ile göze hoş gelen bir tasarımdır. daha detaylı bilgi verir misiniz?
30 yıllık sanat hayatımda 5 çeşit ile başladığım bastonculukta kafa
Usta işi bir baston nasıl olmalı? ve gövde çeşitliliğini artırarak bugün 100 çeşidin üzerinde farklı ta-
Usta işi bir baston, kaliteli bir ağaçtan, kafa-gövde uyumuna sahip, sarımlarımız mevcut. Klasik türdeki modellerin dışında kafa kısım-
zarif bir işçiliğin göze çarptığı, motiflerin hatasız işlendiği bir eserdir. ları, birçok kuş çeşidinin yanı sıra kurt başlı, at başlı, ördek kafalı,

B A S T ONC UL UK