Page 15 - ANADOLU SANAYİ DEVRİMİ
P. 15
Aksaray, Sultanhanı.
Üzerinde yer alan kitabesine göre 1229’da Anadolu
Selçuklu Sultanı I. Keykubad tarafından yaptırılmıştır.
“Karma tarım ekonomisi”ne dayalı Sel- ana toplayıcı ve dağıtıcı kurum olarak
çuklu tarım devriminin tarım sektöründe “ana tedarikçi kurum”dur.
ortaya çıkardığı bir diğer önemli sonuç Barkan başta olmak üzere iktisat tarih-
ise tarım kesiminde orta sınıfın ortaya çileri, iktisadi yapı dönüşümü nedeniyle
çıkmasıdır. Daha önce geçimini ancak Selçuklu ve Osmanlı’da ortaya çıkan ve
sağlayan çiftçinin ve hayvancılık yapan önceki vakıflardan farklı yeni vakıf iş-
göçebelerin/yörüklerin karma tarım eko- letmelerin bu önemli rolünü vurgulamak
nomisi içinde gelirlerini arttırarak orta üzere vakıf kurumu etrafında oluşan bu
sınıf haline gelmişledir.
iktisadi sosyal yönlü yeni sisteme, “vakıf
Bu iktisadi-sosyal dönüşümün gerçekleş- imaret sistemi” adını vermişlerdi. Mede-
mesinde rol oynayan en önemli iktisadi- niyet-şehir araştırmacıları ise vakıf imaret
sosyal kurum ise Selçuklu vakıf işletmele- sistemiyle kurulan şehirlerin diğer dünya
ri idi. Selçuklu tarım ve ticaret devrimini şehirlerinden farkını vurgulamak üzere
organik olarak ilişkilendirip üretimin bu şehirlere “İslâm şehri” adını verdiler.
tüketiciye ulaştırılmasında toplama ve Selçukluların geliştirip Osmanlıların ta-
dağıtma kurumu (tedarikçi kurum) vakıf mamladığı vakıf işletmeler, tarım ve tica-
işletmelerdi. Bu yönüyle vakıf işletmeler
retten elde edilen gelirin toplanmasında
14 - ANADOLU SANAYİ DEVRİMİ