Page 141 - SAĞLAM BANKACILIK MODELİ İLE "KATILIM BANKACILIĞINA GİRİŞ"

Katılma
hesaplarına Katılma Hesaplarında Kâr
toplanan fonlar ve Zarar Paylaşımı
"birim hesap
değerine" göre
muhasebeleştirilir
ve banka Faizsiz bankacılık prensipleri, içinde risk unsuru bulunan ortaklığı teşvik eder. Bu ortaklık
hesaplarında küçük ya da büyük bir yatırım olabilir. Bunun içinde ortaklığın ne şekilde olacağı, ortakla-
gösterilmesi rın kârdan veya zarardan alacakları paylar büyük önem taşımaktadır. Sermayesini ya da
zorunludur.
tasarrufunu elinde bulunduran gerçek veya tüzel kişiler, bir katılım bankasına başvurarak
bunu değerlendirmek isteyebilirler. Katılım bankası "işletmeci ortak" sıfatı ile vade ve tu-
tar bazında belirlemiş olduğu kâr ve zarara katılma paylaşım oranlarına göre fonu kabul
eder ve işletir. Elde ettiği kâr veya zararı ise baştan belirlenen oranlarda fon ile paylaşır
ve fon sahiplerine kâr payı olarak dağıtır.
Katılma hesapları ile ilgili sıkça sorulan sorulardan bir tanesi de katılma hesabı sahi-
binin vadesinden önce para çekmek istemesi durumunda ne olacağı ile ilgilidir. Katılım
bankasının onayı ile vadesinden önce çekilen katılma hesaplarında hesap sahibine, he-
sabın ait olduğu vade grubunun hesabın kapatıldığı tarihte kâr göstermesi durumunda
o güne kadar hesap sahibince yatırılmış olan tutar kadar, zarar göstermesi durumunda
ise birim hesap değeri kadar ödeme yapılır.

Katılım Bankacılığında Havuz (Fon) Sistemi
Katılım bankalarında yapısı ve işletilmesine göre birçok hesabın bir arada
bulunduğu hesap gruplarına havuz veya fon denir. Her katılım bankası GELENEKSEL BANKACILIK VE PARA KATILIM BANKACILIĞININ TARIHI VE GELIŞIMI KATILIM BANKACILIĞINDA TEMEL ILKELER KATILIM BANKACILIĞINDA FON TOPLAMA YÖNTEMLERI KATILIM BANKACILIĞINDA FON KULLANDIRMA YÖNTEMLERI
döviz cinslerine göre çeşitli havuzlar oluşturabilir.
Havuz (fon) sisteminde fon sahiplerinin o havuzun içine
yatırdıkları fonların tümü birlikte yönetilir. Böylece bazı he-
sapların âtıl kalması, bazı hesaplar yüksek kâr elde eder-
ken diğer hesapların zarar etmesi önlenmektedir. Her KÂR
bir fon sahibine, kullandırılan fonlardan elde edilen
kârlar veya oluşan zararlar havuzdaki ağırlığına ve
paylaşım oranına göre yansıtılır. 9
Katılım bankacılığı uygulamasında iki tür
havuz yapısı vardır. Bunlardan birisi genel fon
havuzları, ikincisi ise özel fon havuzlarıdır.

Özel Fon Havuzları
Katılım bankaları, Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası tarafından tespit edilen hesap vade
ve türlerine bağlı kalmaksızın önceden belirlen-
miş projelerin veya diğer yatırımların finans-
manında kullanılmak üzere müstakil hesaplarda
fon toplamak suretiyle vadesi üç aydan daha az
olmayan özel fon havuzları oluşturabilir. 10
Bu fon havuzları “özel fon havuzları” olarak ad- ZARAR
landırılır. Bu fonlar genel fon havuzlarına göre daha
statik bir yapıdadır. Fon girişi ve çıkışı belirli tarihlerde

140 | KATILIM BANKACILIĞINDA FON TOPLAMA YÖNTEMLERI | 141