Page 198 - SAĞLAM BANKACILIK MODELİ İLE "KATILIM BANKACILIĞINA GİRİŞ"
P. 198
ederek satıcıya karşı borçtan beri olması, diğer bir ifadeyle satıcının kart hamiline dönüş
hakkının bulunmaması hususuna gelince, kefalette borç satıcının zimmetinden kefilin Kuveyt Türk Kredi Kartı:
zimmetine intikal edecektir.” Bu görüşteki İslam hukukçularına göre böyle bir ilişkide Sale Plus
65
uygun olmayan bir durum bulunmamaktadır.
Taraflar arasındaki üçlü ilişkiyi havale kabul edenlere göreyse, banka kart hamiline
“Bu kartı al, bedelini peşin ödemeksizin alışveriş yap, iş yerini bana havale et, borcunu
ben öderim” derken işyerine de “Kart hamiline satış yap, bedelini ben öderim” demekte-
dir. Hamil alışveriş yaptığında iş yerine “Alacağını tahsil etmek üzere seni bu kartı veren
bankaya havale ettim” der ve böylece üç tarafın rızasıyla havale tamamlanmış olur. Ayrıca
havalede alacaklının karşısında tek muhatap varken kefalette alacaklı dilerse satıcıdan
da talepte bulunabileceğinden iki muhatap söz konusudur. Kredi kartı uygulamasında ise,
işyerinin tek muhatabı vardır ki o da bankadır. Dolayısıyla bu durum, üçlü ilişkinin, havale
olduğunu göstermektedir. 66
Bir kısım İslam hukukçusu da yapılan işlemi kefalet ve havalenin birlikte gerçekleştiği
Murabaha kartı bir olay olarak kabul etmektedir. Bu görüşe göre iki işlem farklı olarak değerlendirilmiştir.
fikri, temelde çifte Banka ve hamil arasındaki kefalet sözleşmesi, bu sözleşmeye dayanarak hamilin kartla VAKA INCELEMESI / KATILIM BANKACILIĞINDA KREDI KARTLARI VE BIR ÖRNEK OLARAK KUVEYT TÜRK KREDI KARTI: SALE PLUS
vekâlet ve murabahalı alışveriş yapmasını ve sonucunda doğan borcu bankaya havale etmesini içerir. Bankanın
satış yönteminin bir
araya getirilerek üye işyerinden aldığı komisyonun, bu görüşe sahip olanları bu şekilde düşünmeye yön-
67
kredi kartı sistemine lendirdiği söylenebilir.
uygulanmasına dayanır.
Bu teklifi sunanlar Murabaha Kartı Önerisi
banka ile kart hamili Murabaha kartı önerisi kredi kartına alternatif kartlar arasında en fazla desteklenen
arasındaki ilişkinin öneridir. Murabaha kartının hukuki ve teknik özellikler bakımından faizli kredi kartı ile
çifte vekâlet olduğunu çok yakın benzerliklere sahip olması ve banka ile müşterinin kredi kartından bekledikleri
savunmaktadır
amaçla örtüşmesi, bu kartın rağbet görmesinin en önemli sebebidir.
Murabaha kartı fikri, temelde çifte vekâlet ve murabahalı satış yönteminin bir araya
getirilerek kredi kartı sistemine uygulanmasına dayanır. Bu teklifi sunanlar banka ile
kart hamili arasındaki ilişkinin çifte vekâlet olduğunu savunmaktadır. Banka, kart hami-
lini mal ve hizmeti banka adına, bankanın vekili sıfatıyla satın alıp kendisine satmaya
vekil kılar. Hamilin bankanın vekili sıfatıyla mal ve hizmeti almış olması için satıcıya
murabaha kartını ibraz etmesi ve kartın POS cihazından geçirilmesi yeterlidir. POS
cihazından çıkan satış belgesindeki tutarıyla bedel, bankanın hesabına işlenir. Hamilin
tercih ettiği taksit sayısına göre önceden belirlenen murabaha kârı banka tarafından bu
miktara eklenir ve hamilin hesabına kaydedilir. Sözleşmede belirlenen ödeme günlerinde
hamil ödenmesi gereken asgari tutarı öder, bakiyeyi daha fazla miktarla belirlenen Aynı ilkelere bağlı
taksitler doğrultusunda öder. Bu şekilde kart hamili taksitli kredi kartı imkânından ya- çalışmakla birlikte
rarlanmış olurken banka da üye işyerinden aldığı komisyona ilaveten kart hamilinden katılım bankalarının
kredi kartları, özellikleri
de bir gelir elde etmiş olur. 68 ve sağladıkları
Katılım bankacılığının fon kullandırma yöntemlerinde riayet edilen faizsizlik, aşırı belir- avantajlar açısından
siz işlemlerden kaçınma, İslami kurallara aykırı işlemlerin finansmanının yasaklanması birbirlerinden farklılık
gibi ilkeler, kredi kartları işlemlerinde de aynı şekilde geçerlidir. Bütün katılım bankaları gösterebilmektedir.
kredi kartı ürünlerini bu ilkelere uygun şekilde geliştirmek zorundadır. Aynı ilkelere
bağlı çalışmakla birlikte katılım bankalarının kredi kartları, özellikleri ve sağladıkla-
rı avantajlar açısından birbirlerinden farklılık gösterebilmektedir. Bu nedenle katılım
bankalarında ortak bir kredi kartı tanımlaması yapmak güçtür. Devam eden sayfalarda
Kuveyt Türk’ün kredi kartı uygulamaları ve Sale Plus Kredi Kartı, katılım bankacılığında
örnek bir kredi kartı uygulaması olarak anlatılacaktır.
199 | KATILIM BANKACILIĞINDA FON KULLANDIRMA YÖNTEMLERİ | 200
