Page 262 - SAĞLAM BANKACILIK MODELİ İLE "KATILIM BANKACILIĞINA GİRİŞ"
P. 262

2009-2011 yılları arasındaki sukuk ihraçlarının yüzde altmışı Malezya Ringiti cinsinden
                                         Sukuk İhracı                                                                                   ihraç edilmiştir. Vade yapısı olarak bakıldığında ise 2009-2011 yılı ihraçlarının yüzde

                                                                                                                                        kırkaltısının 3-5 yıl vadeli olarak çıkarıldığı görülmektedir.
                                          Sukûk, finansal sertifika kavramının Arapçadaki karşılığıdır ve İslami kurallara uygun
                                          bono veya tahvil olarak açıklanmaktadır. Sukuk sertifikaları derinlikli bir yapılandırılmış                                                                              
                                          finansman çeşididir ve bu nedenle de birçok özelliği vardır. Her şeyden önce sukuk bir                                                                                 Grafik 2-4.2                   VAKA INCELEMESI  /  KUVEYT TÜRK SUKUK IHRACI
                                          varlığa dayanmaktadır ve varlıklardan doğan gelirler üzerinde hak tesis eder ki bu özel-                   %4    %7                          %8                        Vadelere Göre Dağılım
                                          liğiyle geleneksel bankalardaki karşılığı olan bonodan açıkça ayrılmaktadır. Eşit değerli               20+ yıl  < 3 yıl                 Diğerleri                     Grafik 2-4.3
                                          sertifikalar olan sukuk, bölünmez hisselere sahiplik yetkisini temsil ederler. Genel olarak
                                          dayanak varlıklar bir SPV’ye devredilir. Organize piyasalara kote edilme özelliğine sahip           %14                                  %7                            Para Birimine Göre
                                                                                                                                                                                                                 Dağılım
                                          oldukları gibi derecelendirme kuruluşları tarafından da değerlendirilebilir, ikincil piyasa-        10-20 yıl                            SAR
                                          larda işlem görebilirler. Sukuk sertifikaları sabit veya değişken getirili olabilir.
                                                                                                                                            %15
                                          Finansal Kurumların Sukuk İhracı                                                                  7-10 yıl         %46                   %25          %60
                                                                                                                                                             3-5 yıl
                                                                                                                                                                                                MYR
                                          Faizsiz bankacılık yapan finansal kurumların, varlıklarının önemli bir kısmını menkul olma-           %14                                USD
                                          yan kısa vadeli yatırımlarda tutmaları alışılageldik bir sorundur. Bu durum, verimlilik ve            5-7 yıl
                                          varlık çeşitlendirmesi açısından olumsuz bir tablo çizmektedir. Faizsiz bankacılık yapan
                                          finansal kurumlar bu problemleri aşmak, bilanço büyümesini desteklemek ve global pa-
                                          zarda daha rekabetçi hâle gelebilmek için sukuk ihracı gerçekleştirebilirler.
                                            Sukuk likiditenin değerlendirilebileceği bir yatırım enstrümanı rolünü oynamaktadır.
                                          Dolayısıyla faizsiz bankacılık yapan finansal kurumların likidite yönetimi açısından kritik                                                                              
                                          bir öneme sahiptir. Katılım bankalarının merkez bankalarının tahvillerine faizli enstrüman                                                                             Tablo 2-4.1
                                          oldukları için yatırım yapamadıkları ve likidite fazlalıklarını buralarda değerlendireme-                                                                              Finansal Kurumların
                                          dikleri gerçeğinden yola çıkarak hazine sukuk/kira sertifikası ihraçları ile beraber katılım                                                                           Yaptığı Son Sukuk
                                          bankalarının likidite yönetimi açısından olumlu bir ortamın oluşacağını söyleyebiliriz.                                                                                İşlemleri
                                            Merkez bankalarının sukuk ihraç etmeleri durumunda, faizsiz bankacılık yapan finan-
                                          sal kurumlar likidite fazlalarını, bu enstrümanlarda değerlendirme imkânını elde ede-
                                          ceklerdir. Sukuk aynı zamanda özellikle finansal şokların yaşandığı ortamlarda, katılım
                                          bankalarının Merkez Bankası’ından likidite ihtiyaçlarını karşılamaları açısından da ihtiyaç
                                          duyulan bir üründür.

                                          Global Sukuk İhracı İstatistikleri
                                          Global sukuk ihraçlarının toplam değeri 2011 yılı Kasım ayı sonu itibariyle 150 milyar
                                          Amerikan doları seviyesini geçmiştir. Bu rakamın hızla artacağı da düşünülmektedir. Bu-
                                          nunla birlikte sukuk ihraçları konusunda Malezya’daki aktiflik oldukça göze çarpmaktadır.
                                            Yıllar itabariyle Sukuk İhracı, Milyar USD

                           Grafik 2-4.1      35                                   31,2
                           Yıllar İtibariyle   30                                              26,1
                            Sukuk İhracı     25                                                      23,3
                                                                                        19,0
                                             20
                                             15                             12,8
                                             10                6,1    7,4
                                              5   0,9    3,5
                                              0
                                                  2002   2003  2004  2005   2006  2007   2008  2009  2010



                                          262  |   SAĞLAM BANKACILIK MODELİ  •  ULUSLARARASI BANKACILIK                                 GRAFİKLER: HSBC, DEALOGIC, 21 KASIM 2011                         |  263

















                                            Özkaynaklar (milyon TL)
                                            6000                                                5457
                                            5000                                       4420
                                                                              3729
                                            4000
                                            3000                     2364
                                            2000            1560
                                                    951
                                            1000
                                              0
                                                    2005     2006     2007     2008     2009     2010
   257   258   259   260   261   262   263   264   265   266   267