Page 262 - SAĞLAM BANKACILIK MODELİ İLE "KATILIM BANKACILIĞINA GİRİŞ"
P. 262
2009-2011 yılları arasındaki sukuk ihraçlarının yüzde altmışı Malezya Ringiti cinsinden
Sukuk İhracı ihraç edilmiştir. Vade yapısı olarak bakıldığında ise 2009-2011 yılı ihraçlarının yüzde
kırkaltısının 3-5 yıl vadeli olarak çıkarıldığı görülmektedir.
Sukûk, finansal sertifika kavramının Arapçadaki karşılığıdır ve İslami kurallara uygun
bono veya tahvil olarak açıklanmaktadır. Sukuk sertifikaları derinlikli bir yapılandırılmış
finansman çeşididir ve bu nedenle de birçok özelliği vardır. Her şeyden önce sukuk bir Grafik 2-4.2 VAKA INCELEMESI / KUVEYT TÜRK SUKUK IHRACI
varlığa dayanmaktadır ve varlıklardan doğan gelirler üzerinde hak tesis eder ki bu özel- %4 %7 %8 Vadelere Göre Dağılım
liğiyle geleneksel bankalardaki karşılığı olan bonodan açıkça ayrılmaktadır. Eşit değerli 20+ yıl < 3 yıl Diğerleri Grafik 2-4.3
sertifikalar olan sukuk, bölünmez hisselere sahiplik yetkisini temsil ederler. Genel olarak
dayanak varlıklar bir SPV’ye devredilir. Organize piyasalara kote edilme özelliğine sahip %14 %7 Para Birimine Göre
Dağılım
oldukları gibi derecelendirme kuruluşları tarafından da değerlendirilebilir, ikincil piyasa- 10-20 yıl SAR
larda işlem görebilirler. Sukuk sertifikaları sabit veya değişken getirili olabilir.
%15
Finansal Kurumların Sukuk İhracı 7-10 yıl %46 %25 %60
3-5 yıl
MYR
Faizsiz bankacılık yapan finansal kurumların, varlıklarının önemli bir kısmını menkul olma- %14 USD
yan kısa vadeli yatırımlarda tutmaları alışılageldik bir sorundur. Bu durum, verimlilik ve 5-7 yıl
varlık çeşitlendirmesi açısından olumsuz bir tablo çizmektedir. Faizsiz bankacılık yapan
finansal kurumlar bu problemleri aşmak, bilanço büyümesini desteklemek ve global pa-
zarda daha rekabetçi hâle gelebilmek için sukuk ihracı gerçekleştirebilirler.
Sukuk likiditenin değerlendirilebileceği bir yatırım enstrümanı rolünü oynamaktadır.
Dolayısıyla faizsiz bankacılık yapan finansal kurumların likidite yönetimi açısından kritik
bir öneme sahiptir. Katılım bankalarının merkez bankalarının tahvillerine faizli enstrüman Tablo 2-4.1
oldukları için yatırım yapamadıkları ve likidite fazlalıklarını buralarda değerlendireme- Finansal Kurumların
dikleri gerçeğinden yola çıkarak hazine sukuk/kira sertifikası ihraçları ile beraber katılım Yaptığı Son Sukuk
bankalarının likidite yönetimi açısından olumlu bir ortamın oluşacağını söyleyebiliriz. İşlemleri
Merkez bankalarının sukuk ihraç etmeleri durumunda, faizsiz bankacılık yapan finan-
sal kurumlar likidite fazlalarını, bu enstrümanlarda değerlendirme imkânını elde ede-
ceklerdir. Sukuk aynı zamanda özellikle finansal şokların yaşandığı ortamlarda, katılım
bankalarının Merkez Bankası’ından likidite ihtiyaçlarını karşılamaları açısından da ihtiyaç
duyulan bir üründür.
Global Sukuk İhracı İstatistikleri
Global sukuk ihraçlarının toplam değeri 2011 yılı Kasım ayı sonu itibariyle 150 milyar
Amerikan doları seviyesini geçmiştir. Bu rakamın hızla artacağı da düşünülmektedir. Bu-
nunla birlikte sukuk ihraçları konusunda Malezya’daki aktiflik oldukça göze çarpmaktadır.
Yıllar itabariyle Sukuk İhracı, Milyar USD
Grafik 2-4.1 35 31,2
Yıllar İtibariyle 30 26,1
Sukuk İhracı 25 23,3
19,0
20
15 12,8
10 6,1 7,4
5 0,9 3,5
0
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
262 | SAĞLAM BANKACILIK MODELİ • ULUSLARARASI BANKACILIK GRAFİKLER: HSBC, DEALOGIC, 21 KASIM 2011 | 263
Özkaynaklar (milyon TL)
6000 5457
5000 4420
3729
4000
3000 2364
2000 1560
951
1000
0
2005 2006 2007 2008 2009 2010