Page 112 - Sanatın ve Sanatkarın İzinde
P. 112
GÜL ÇİN ANM A Ç
110
Çiçekli ebru.
Ebru sanatımız dünden bugüne Mustafa Düzgünman’ın Türk kitap sanatlarından birisi olmak hüviyetini günümüz-
gayretleriyle aktarılmıştır. Ebruyu Hezarfen Necmeddin Ok- de güçlendirerek sürdüren ebru sanatına klasik bakış açısı,
yay’dan öğrenen Mustafa Esad Düzgünman, kadim sanatın Mustafa Düzgünman’ın aşağıdaki beytinde ifadesini bul-
tüm inceliklerini hüvesi hüvesine, milimi milimine talebe- maktadır:
lerine öğretmiştir. Bil ki manzûrun olan dest-i nükş-i Mustafa
Nusret-i Mahmût Hüdâyî himmet-i Âli Âbâ…
Klasik Türk ebrusu günümüzde Düzgünman Merhum’un
ebruculuk yolunu ve felsefesini ustalıkla devam ettirmekte Bir başka önemli nokta da sanatta usûlün önemli olmasıdır.
olan talebeleri ve talebelerinin talebeleri eliyle icra edilerek Bu bağlamda Türk ebrusunun tatbikine ve tahsiline yönelik
sanatseverlerin irfanına arz edilmektedir. bazı umdeler öne çıkıyor:
- Türk ebrucusu fırçasını yaşlı atın kuyruk kıllarını gül dalla-
Klasik Türk ebrusu battal ebrudur. Bülbül yuvası, taraklı gel- rına bağlayarak kendisi sarar.
git, hatip, mutaf, akkâse ve çiçekli ebrular belli başlı ebru - Türk ebrusu öğrenildiği gibi bilâbedel öğretilir.
çeşitleridir. - Türk ebrusunda suda erimeyen, güneşten etkilenmeyen ta-
bii boyalar kullanılır.
Türk tezyînî sanatlarında ve dahi ebruda üçüncü boyut yok- - Türk ebrusu duvara asılmak için değil, levha pervazlarında,
tur. Ebrucu, çiçek ebrularını üsluplaştırarak çalışır. Böylelikle üzerine yazmak için ya da ciltte kullanmak üzere yapılır.
ne tabiatı birebir kopya eder ne de var olanın aksine bir sûret Ebruyu beğenen ister kullanır, isterse çerçeveletip duvarına
tasvir eder. Bu minval üzere motiflerde hem tabiatı hem de asar.
sanatkârı seyretmek mümkündür. - Türk ebrusu usta çırak münasebetiyle ve meşk usûlüyle öğ-
renilir, ustaya tam teslimiyet esastır.
Her biri farklı bir kullanım yeri düşünülerek yapılan; battal, - Türk ebrusunda 3. boyut yoktur.
neftli battal, hatip, çiçekli, hafif, kumlu, mutaf ebrusu, ta- - Ebrucular tekne başına geçince geçmiş ustalarının ruhları
raklı ve akkâse gibi birçok çeşidi bulunan ebrunun eğitim sü- için bir Fâtihâ-i Şerîf okurlar.
reci meşakkatli ve uzun olmakla birlikte başarılı olunduktan - Mustafa Düzgünman’ın gerek görüp öğrencilerine icazet
sonra yapana ve seyredene çok değişik duygular yaşatmak- vermeleriyle Türk ebrusunda icazet vermek de bir gelenek
tadır. hâline gelmiştir.
EBRU S ANA TI