Page 130 - Sanatın ve Sanatkarın İzinde

GÜRC AN M A VİLİ

Gürcan Mavili

128
Gürcan Mavili, ülkemizin cilt sanatında yetiştirdiği önemli akade- bilgilerimin çoğunu Engin Özdeniz’den, yazma eser koruma ve
misyenlerden, ustalardan biri. Cilt sanatının inceliklerini, hocaların onarımını da Saadet Gazi Hoca’dan öğrendim. Elbette az önce isim-
hocası Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülünü haiz İslâm lerini andığım hocaların yanında her zaman muhabbetini özlemle
Seçen’den öğrenen Mavili, kadim cilt sanatına dair tüm bildiklerini hatırladığım rahmetli Ali Alparslan Hocam’ın, yine rahmetli Ba-
yirmi yıldır hüvesi hüvesine lisans ve yüksek lisans öğrencilerine hattin Doğramacı Hocam’ın, rahmetli Muammer Ülker Hocam’ın
aktarıyor. Saadet Gazi’den yazma eser patolojisi, yazılı belgeleri ve Nevzat Kaya Hocam’ın benim yetişmemdeki değerli katkılarını
koruma ve onarma dersleri alan sanatkâr, bu alanda ülkemizin en anmadan geçemem.
yetkin simâları arasında yer alıyor.
MSGSÜ GSF Geleneksel Türk El Sanatları Bölümü Klasik Cilt Ana İslam Hoca’dan bu alanda neler öğrendiniz?
Sanat Dalında öğretim görevlisi olarak hizmet etmekte olan sanatçı İslam Hocamızın, Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesi’ndeki
ile cilt sanatı yolculuğu, klasik cilt ve yazma eser restorasyonu üze- 30 yıllık çalışma hayatı, hocamızın gelişimine nasıl katkı sağladıy-
rine sohbet ettik. sa, ben de bu özümsenmiş bilgilerden faydalanma imkânına sahip
oldum. Hocamıza çok çeşitli koleksiyon eseri gelir ve her bir eser
Gürcan Bey geleneksel sanatlarla ilk teşrik-i mesainiz nasıl için farklı metotlar kullanarak onları tamir ederdi. Elbette bu be-
başladı? nim için büyük bir dersti.
Gerçeği söylemek gerekirse Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanat-
lar Fakültesi Geleneksel Türk El Sanatları Bölümüne girinceye ka- Geleneksel cilt sanatı deyince neleri anlamamız gerekir?
dar bu konuların eğitiminin olduğu konusunda hiçbir bilgim yoktu. Geleneksel cilt sanatı dediğimizde; öncelikle Kur’ân-ı Kerîm cildi
Evet, o dönemlerde gazetelerin verdiği Ramazan eklerini biriktirir, aklımıza gelir. Kur’ân-ı Kerîm’ler, İslâm yaşam kültürü ve sanatının
onları okurdum; ama bu konuların eğitimi olduğunu ancak Çor- en nadide örnekleri olarak üretilmişlerdir. Çok değerli el yazması
lu’dan İstanbul’a gelip üniversiteye başvurmam ile öğrendim. eserlerin baş süsleridir. İslâm dünyasının çok önemli bir kültür ha-
Üniversite yıllarımda çini atölyesi hocamız rahmetli Kerim Siliv- zinesidir. Ayrıca, kitabın dikiminden ipek ibrişim ile örülmüş şirâ-
rili’den Türk desenleri ve çini desenleri almamın yanı sıra, benim zesi, kapak üstlerindeki kendine has süsleme teknikleri yanında,
ve sınıf arkadaşlarımın çoğunun da katılacağını düşündüğüm bir kullanılan geleneksel malzemeleri ile birçok kitapçılık sanatının
İstanbul camileri gezi dersimiz vardı ki bu geziler sayesinde hem birleşimini içeren bir sanattır.
geçmişimize ait kültürümüze, hem de İstanbul’a bir kez daha âşık
olduk. Rahmetli Kerim Hoca’nın, İstanbul camileri ve kültürü hak- Bir cilt eserinin ham deriden kütüphane rafında en mutena
kındaki engin bilgisi, ayrıca yakın geçmiş İstanbul tarihine tanıklık yeri alıncaya kadar geçirdiği sanat ve estetik serencamını kı-
etmiş olmasından dolayı da bizlere, bugün dahi özlediğim keyifli saca aktarabilir misiniz?
anlar hediye etti. Az önce de bahsettiğim gibi, bir kitabın oluşumundan başlar-
Cilt sanatı hakkındaki bilgi birikimimin neredeyse tamamını İslam sak, kâğıdın terbiye edilmesi yani boyanması, ahar yapılması,
Seçen Hoca’ya borçluyum. Yazma Eser Kütüphaneleri hakkındaki daha sonra kitabın yazılması, eğer kitap sayfaları süslenecekse

CİL T S ANA TI