Page 23 - Sanatın ve Sanatkarın İzinde

SANATIN VE SANATKÂRIN İZİNDE

Fatma Rikkat Kunt

21

Rikkat Hanım’ın babası Hüseyin Kadri Bey Osmanlı devlet 1918 yılında yapılan antlaşma ile Suriye ve Lübnan, Osmanlı
ricalinden, “Büyük Türk Lügati” isimli bir eser hazırlamış Devleti’nin elinden çıkınca tekrar İstanbul'a dönerler. İstanbul'a
olan münevver bir zât. Malum olduğu üzere aile ortamı, ki- dönüşte Rikkat Kunt 15 yaşlarındadır ve İstanbul işgal altın-
şinin sanat ve estetik değerlerinin gelişmesine tesir ediyor. dadır. Amerikan Koleji’ne gitmek ister, ancak babasının arzu-
Hocanız size, ailesine ve çocukluğuna dair neler anlatırdı? su üzerine o zamanlar Çengelköy'de oturan ve Hüseyin Kâzım
Ailesine ve yetiştiği ortama dair neler söyleyebilirsiniz? Bey'in yakın arkadaşı olan Mehmed Âkif Ersoy'dan edebiyat
Fatma Rikkat Kunt, 27 Nisan 1903'te Beylerbeyi'nde dünyaya gel- dersleri almaya başlar ve bu suretle Türkçesini ilerletir. Bu ara-
di. İsmini babasının yakın arkadaşı Tevfik Fikret vermiştir. Anne- da Ali Sami Boyar’dan resim dersleri ve o zamanlar İstanbul’da
si, uzun yıllar Beyrut'ta yaşamış Güzide Hanım, babası ise "Büyük tanınmış bir piyano hocası olan Alman Langaberg’den, arkadaşı
Türk Lügati" yazarı ve kitaplarının çoğunda "Şeyh Muhsin-i Fânî” Münevver Ayaşlı ile birlikte piyano dersleri alırlar.
adını kullanan Hüseyin Kâzım Kadri Bey'dir (1870-1934).
Hüseyin Kâzım Kadri Bey, Osmanlı İmparatorluğu'nun idare, si- Rikkat Kunt Hanım’ın doğduğu yılların geleneksel sanat
yaset ve ilim alanında oldukça önemli bir ismidir. Mehmed Âkif ortamı hakkında bilgi verir misiniz?
Ersoy ve Tevfik Fikret'in yakın arkadaşıdır. Rikkat Kunt’un doğduğu yıllarda Osmanlı İmparatorluğu’nun
Hüseyin Kâzım Bey, Sultan Abdülhamid tarafından, çalışkanlığı içinde bulunduğu zor şartlar nedeniyle sanat alanında bir dur-
ve dürüstlüğü nedeniyle Trabzon valiliğine atanan Kadri Bey'in gunluk vardır. Özellikle tezhip sanatı adeta çok zor bir süreçten
(1843-1903) oğludur. Kadri Bey'in babası Hacı Ethem Paşa, Sul- geçmektedir. Oysaki hat sanatı her dönemde olduğu gibi varlı-
tan Mahmud ve Sultan Abdülmecid devrinde vezirlik yapmıştır. ğını en iyi şartlarda sürdürmektedir. Osman Yümni Efendi ve
Rikkat Kunt, babasının görevleri dolayısıyla Serez'de, Selanik'te Bahaddin Tokatlıoğlu’nun babası Osman Nuri Efendi tezhip
ve Halep'te bulunur. 1913 yılında annesi Güzide Hanım’la büyü- sanatını kendilerine has tarzlarıyla devam ettirmektedirler. Bir
düğü Beyrut'a göç ederler. Babasının görevleri nedeniyle sık sık süre sonra, XX. yüzyıl başlarında hat sanatının dışında tezhip,
değişik yerlerde bulunması gerektiğinden Fatma Rikkat Hanım cilt, ebru, minyatür gibi sanatlarda durgunluk ve kargaşa görül-
ilk eğitimini mürebbiyelerden alır. Evde çoğu zaman Fransızca meye başlar. Geleneksel sanatların en önde gelenlerinden olan
konuşulduğundan, Fransızcayı ana dili Türkçe ile beraber öğ- yazı, tezhip, cilt, minyatür, ebru gibi sanatların yeniden ihyası
renir. Rikkat Hanım, Beyrut’ta Fransız okulunun orta kısmına amacıyla, 1915 yılında Bâb-ı Âli Caddesi’nde, önceleri Sıbyan
başlar ve 1.5 sene devam eder. Bu arada Hüseyin Kâzım Bey, Bü- Mektebi olup tamir edilen eski binada açılan “Medresetü’l-Hat-
yük Türk Lügati için çalışmalarını hızlandırır. Beyrut kütüpha- tatîn”e ülkenin en önemli hat ve tezhip sanatkârları hoca olarak
nelerinden, Arap bilginlerden, Hristiyan din adamlarından ya- tayin edilir.
rarlanır. I. Dünya Savaşı çıktığında Fransız okulunun kapanması
ile beraber Rikkat Hanım, Alman okuluna gider ve öğrenimine Medresetü’l-Hattatîn’de kimler hocalık yapmıştır?
orada devam eder. Müdürlüğünü Hattat Arif Bey’in yaptığı medresede: Rika‘ ve