Page 236 - Sanatın ve Sanatkarın İzinde

ŞEHM U S OKUR

yapmak isterim. Yalnız bu çalakalem yapılacak bir iş değildir. Eserin Bu malzemeleri nasıl temin ediyorsunuz?
teknik özellikleri, tekâmül seyri, kullanılan malzemelerin nitelikle- Bu malzemelerin uygun vasıfta olanını bulmak için bir ömür harca-
ri, çizim ve motiflerin tekâmülü gibi unsurlar göz önünde bulun- dım. Kimi sana gelir, kimine ulaşmak için yıllarca uğraşırsın.
durularak yapılması gereken çok ciddi bir çalışmadır. Saha olarak
Afganistan’dan Bosna’ya, Yemen’den Moskova’ya, Mısır’dan Fas’a Eskiler, “Kem âlatla kemâlât olmaz!” demişler. Kündekârî
uzanan bir coğrafya taranmalıdır. işinde iyi malzemeyle çalışmak, sanatkâra ve koleksiyonere
neler kazandırır?
Malum olduğu üzere iyi bir restorasyon öncelikle tarihe, sa- Basit, ucuz ve kalitesiz malzeme ile nadide eserler yapılamaz.
nata ve geçmiş dönemlerin sanatkârlarının emeğine saygıyı
234
uhdesinde barındırır; yahut öyle olmalıdır. Eski eserlerin tez- Bahsettiğiniz malzemeleri nelerle işliyorsunuz? Hangi tek-
yinat projelerini çalışırken nasıl bir yöntem izliyorsunuz? nikleri kullanıyorsunuz?
Tarihi eserlerin restorasyonuna tefekkür, analiz ve tetkik süreçle- Kündekârî eserin yapılış tarihinde kullanılan teknikleri aynen uy-
rinden sonra başlanabilir. Eserin yapıldığı dönem, malzemeler, tek- guluyoruz.
nikler ve temelindeki düşünceyi anladıktan sonra esere müdahâle
edilebilir. Onun için ustanın bilgisi, görgüsü, tefekkür dünyası zen- Edirnekâri, kündekârî, oyma ve kakma gibi tekniklerin öğre-
gin olmalıdır. tildiği yeterli sayıda mekân var mı?
Üniversitelerimizde ve bazı meslek okullarında tezyini sanatlar bö-
Usta işi, asırlar sonrasına sarkaçlanacak bir kündekârî eseri lümlerinin açıldığını, bu yönde dersler koyulduğunu duydum.
hangi hususiyetleri haiz olmalıdır?
Kendisinden önce yapılanları aşması gerekir. Sizin ilâve etmek istediğiniz hususlar nelerdir?
Atalarımızın bize şerefle sunduğu bu muazzam sanattan herkesin
Ağaç oyma işi de yapıyorsunuz. Sizinle 20 yıl önce yaptığımız haberdar olması ve zenginliğimizin farkına varılması en büyük di-
bir mülakatta “Oymayı bilmiyorsanız, sedefi de yapamazsı- leğim. Kündekârî, bütün dünyaya gururla sunacağımız sanatları-
nız” demiştiniz. Ahşap işinde oymacılığın yeri nerede durur? mızdan biri. Bu sanatı, sadece bu ülkenin insanlarına değil, bütün
Oyma işi, ahşap eserleri üç boyutlu hâle getirir. dünyaya duyurmalı ve tanıtmalıyız.
Bu eserler bizim hikâyemizi anlatıyor. Dinleyecek ve sevecek yüce
Hangi malzemeleri kullanıyorsunuz? gönüllere ihtiyacımız var.
Ceviz, şimşir, akçaağaç, abanoz, kan ağacı, pelesenk, meşe kullan- Tanırsak biliriz, bilirsek severiz, seversek koruruz. Ve dahi “Küntü
dığım ahşap malzemeler. Sedef, fildişi, bağa, altın, gümüş kurşun, kenzen mahfiyyen” “fe arefe”; “ahbabtu” âşık sanatkârların hikâ-
1
yarı değerli taşlar, bronz, mercan, akik, kemik, boynuz, boncuk tut- yesini anlatır.
kalı, gomalak, kök boyalar, sıvı vazelin, badem yağı da kullanılan
diğer malzemeler. İlginiz için teşekkür ederim.

1 Burada “Ben bir gizli hazine idim. Görülmek, bilinmek istedim, bu yüzden
âlemi yarattım.” hadis-i kutsisine atıf vardır.

KÜNDEK ÂRÎ