Page 268 - Sanatın ve Sanatkarın İzinde

UĞUR K ARA T A Ş

Etrafı pırlantalarla tezyîn edi-
len yüzüğün yarı değerli taşına
birkaç kat hâlinde kelâm-ı
kibar yazılması.

Pırlantalarla tezyîn
edilen yüzüğün
yarı değerli taşına
geleneksel Osmanlı
mimarîsinden bir
örneğinin işlenerek
renklendirilmesi.

dönemlerinden günümüze kadar geleneksel sanatlar hep kullanıl- lenerek farklı şekillerde süslemişlerdir. Bu durum günümüzde de
maktaydı. geçmişten farklı değildir. Sadece biraz daha estetik bir hâl almıştır.
266
Hangi mücevher unsurları tezyin ediliyor? Bu alanda neler yapıyorsunuz?
Kolye, broş, küpe, kol düğmesi gibi takılar öncelikle tezyin ediliyor. İnsanların sosyal hayatlarında mücevher olarak kullanabileceği yü-
Kolyelere, broşlara koruyucu ayetlerin yazılması, motiflerle tezyin zük, küpe, kolye, bileklik, kol düğmesi, broş ve saat gibi objelerin
edilmesi ve değerli/yarı değerli taşlarla süslenmesi gibi savaş mal- tasarım sürecinde karar verilmiş bütün tezyinatını yapmaktayım.
zemelerinde de bu tezyinat söz konusu. Biz de bundan yola çıkarak Bunların içerisinde hat, tezhip, minyatür ve yarı değerli taşların
yüzük, kolye, küpe, kol düğmesi ve broş gibi günlük hayatta kulla- içerisine yapılan heykellerin boyanması dâhil, vitrine çıkmadan ön-
nılabilecek tasarımlarda bu minvaldeki hüsn-i hata, tezhibe ve min- ceki son hâli tarafımızdan yapılmaktadır.
yatüre yer vermeye çalışıyoruz. Bunun yanında yarı değerli taşların
içerisine mimarî ve tezyini heykeller yaparak mücevher süslemeci- Mücevher süslemesinin tasarım ve uygulama aşamalarından
liğini devam ettiriyoruz. bahseder misiniz?
Mücevher tasarımına, “Nasıl bir şey tasarlamalıyız?” düşüncesin-
Mücevher tezyinatı denilince ne anlaşılması gerekiyor? den sonra eskizler hazırlanarak başlanılıyor. Eskiz aşamasında, en
Mücevher tezyinatı denilince tasarımıyla, süslemesiyle, altınıyla, ince detaylar bile düşünülerek üretim aşamasına gelecek hâle geti-
gümüşüyle, değerli/yarı değerli taşlarıyla ve işçiliğiyle bir bütün riliyor. Bu detaylar ürünün büyüklüğünden; üzerinde kullanılacak
akla gelmelidir. Yani bir tablo gibi… Ayrıca bu tezyinatın dayandı- değerli ve yarı değerli taşların renklerine, tezyinatından; taş içine
rıldığı bir de hikâyesi olmalıdır. yapılacak heykele kadar olan süreci içeriyor. Bu aşama mücevher
tezyinatına da yön vermektedir. Daha sonra tezyinat uygulanacak
Adı üzerinde mücevher… Mücevher tezyinatı nasıl bir ihtiya- alanın zemini gerek duyulan renklerle boyanarak eskiz kullanılma-
ca binaen ortaya çıkmış olmalı? dan doğaçlama olarak uygulanmaktadır. Çünkü uygulanacak alan
İnsan fıtrat olarak bir koruyucuya inanır. Eski toplumlar da bu düz zemin olmadığından aktarılacak motifler veya yazı, zihinde şe-
anlamda kendilerini kötülüklerden koruduklarına inandıkları nes- killenip öyle aktarılabilmektedir.
neleri üzerlerinde taşınmayı âdet edinmişlerdir. Bu bazen renkli
bir taş, bazen de diş-kemik gibi canlı varlıkların parçaları olarak Oldukça küçük zeminleri tezyin ediyorsunuz. Mücevher tezyi-
karşımıza çıkmaktadır. İslâm toplularında da bu durum ayetlerin natında usta işi bir eser hangi özellikleri haiz olmalıdır?
yazıldığı objeler olarak görülmektedir. İnsanlarımız, değer verdik- Bu alanda ustaca yapılmış bir iş, her hâliyle farklılık gösterir. Yani
leri nesneleri daha kıymetli hâle getirmek için kültürlerinden etki- sizin tezyini bilginiz dışında, mücevheri daha değerli hâle getirecek

M ÜCE VHER T A S ARIMI VE TE Z YİNA TI