Page 398 - Sanatın ve Sanatkarın İzinde

NA CİYE AK S AK AL OĞL U

Açıkçası bu konuda konuşmak biraz zor. Selçuklu dönemi sanatın- kitreyi yumuşatmak için kullandığımız su uçuyor ve geriye şekil al-
dan sonra yüzyılları kapsayan bir süreçte figüratif sanatlar pek yer mış sert bir pamuk yüzey kalıyor. Bebeğimizi bu aşamada görenler,
bulamamıştır topraklarımızda. Tezyini sanatlar emsali görülmemiş bembeyaz renginden ötürü olsa gerek, alçı kullandığımızı zannedi-
bir incelik ve gelişmişlikle günümüze paha biçilemez eserler bırak- yor. Çünkü oldukça şeffaf olan kitre, kuruma aşamasından sonra
396 mıştır. Bununla birlikte resim sanatı Osmanlı’nın son dönemlerin- görünmez hâle geldiğinden sadece pamuk görüntüsü kalıyor çalış-
de yer edinebilmiştir kendine. Heykel sanatı ise ancak Cumhuriyet malarımızda. Bu özellik boyama aşamasında da sorunsuz çalışma-
döneminde gündeme gelebilmiştir diyebiliriz. Figüratif özellikleriy- mıza olanak sağlıyor.
le kitre bebekler, heykel anlayışına yakın bir duruşa sahip olduğun-
dan modern sanatlar kapsamında değerlendirilebilir. Kitre, bebek oyuncaklarında kullanıldığı takdirde sağlığa ne
Öte yandan kız çocuklarının yaşadığı her yerde ve her devirde var- tür etkileri olur?
dır bebekler. Her milletin kendine özgü malzeme ve ifadesiyle üre- Kitre, doğal bir maddedir. Osmanlı Sarayı’nın gider defterleri in-
tilegelmiştir. Mesela küçükken rahmetli babaannem bana partal celendiğinde oldukça fazla miktarda alımının yapıldığı görülebilir.
bebek yapardı. Duruma göre elinde ne varsa onunla hemencecik Günümüzde ilaç ve kozmetik sanayiinde kullanılmaktadır. Özel-
yapıp oyun sonunda bozduğumuz pratik bebeklerdi bunlar. likle öksürüğe olan faydasından ötürü boğaz pastillerinin içerikle-
rinde bulunduğunu biliyoruz. Hâl böyle olunca sağlığı tehdit edici
“Geçmiş” dediğimiz dönemlerden bugüne kitre bebek mirası değil, bilakis şifalı özelliklerinden ötürü, sağlığa faydalı olduğunu
olarak neler ulaşmıştır? rahatlıkla söyleyebiliriz.
Kitre bebeğin mimarı Sayın Zehra Müfit Hanım’a ait bebekler mev-
cut çok şükür. Sonrasında kıymetli öğrencisi saygıdeğer hocamız Sizin ilâve etmek istediğiniz hususlar nelerdir?
Nimet Sanlıman’a ait bebekler de var. Ümidimiz bu kıymetli eserle- İlerlemenin temel unsuru, çalışmaktır. Eğer rakibiniz kendiniz ise,
rin layıkıyla korumaya alınmasıdır. çalışma temponuz gün geçtikçe artar durur. Ama ne kadar çalışıp
iyi şeyler yapsanız da bir göreniniz, takdir edeniniz yoksa bu durum
Az önce sözünü ettiğiniz kitre; Anadolu bitkilerinden elde motivasyonunuzu düşürür ve ivme, aşağı yönü işaret eder bir süre
edilen bir öz, usare… Ebrudan farklı olarak sanata dönüşüm sonra. Yani demem o ki “Marifet, iltifata tabidir”.
sürecine değinir misiniz?
Kitrenin ebru sanatındaki temel görevi teknedeki suyun yoğunlu- Son olarak okuyucularımıza nasıl bir mesaj iletmek istersiniz?
ğunu arttırarak boyaların su yüzünde kalmasını sağlamaktır bildi- Kişi yaptığı işi kemâlâta götürüyorsa ve yahut yaptığı iş kişiyi
ğim kadarıyla. Bizdeki görevi biraz farklı. Biz kitreyi doğal bir yapış- kemâlâta götürüyorsa bu, o kişiye yüce Yaradan tarafından verilmiş
tırıcı olarak, oldukça koyu kıvamda (boza kıvamında) kullanıyoruz. bir lütuftur. Ne yaparsak yapalım, aşk ile yapalım inşallah…
Temel işlevi pamuğa şekil vermeye yardımcı olmak. Şekil alan
pamuğu kurumaya bırakıyoruz sonrasında. Kuruma aşamasında, Çok teşekkür ediyoruz…

KİTRE BEBEK S ANA TI