Page 54 - SAĞLAM BANKACILIK MODELİ İLE "KATILIM BANKACILIĞINA GİRİŞ"

2009 sonunda Katılım Bankalarının Performansı Türkiye’deki Katılım Bankalarının
hiçbir katılım Katılım bankalarının son krizlerdeki toparlanması, katılım bankacılığının, amaçları ve Geleneksel Bankalarla Karşılaştırmalı Performansı
bankası devletin hedefleri dinî ilkeler tarafından belirlenmiş kendine özgü güçlü yanlarına örnek olarak Türkiye’de ölçek ekonomisi nedeniyle geleneksel bankaların müşterilerine dağıttığı faiz
kurtarma planına verilebilir. Performansı en yüksek on geleneksel banka ile on katılım bankası üzerinde oranları katılım bankalarının müşterilerine dağıttığı kâr payından genellikle yüksek ol-
gerek duymadı.
yapılan bir çalışma aşağıdaki tespitleri ortaya koymuştur: maktadır. Ekonominin düzgün seyir izlediği dönemlerde geleneksel bankalar daha fazla
risk alarak gelirlerini ve dolayısıyla müşterilerine dağıttıkları gelirleri daha yüksek oranda
tutabilmektedirler. Fakat kriz dönemlerinde dağıtılan faiz geliri doğrudan faiz oranlarıyla
ilgili olduğu için faiz oranı düşüşünden çok daha fazla etkilenmektedirler. Hâlbuki katılım VAKA INCELEMESI / FINANSAL KRIZLER VE KATILIM BANKACILIĞI
bankaları, iş modelinde faiz olmadığı için kriz zamanlarında ani bir etkilenmeye maruz
kalmamaktadırlar. 2008 yılının sonlarına doğru patlak veren finansal kriz nedeniyle piya-
salardaki faiz oranları bir anda düşmüştür. Tablodan da görülebileceği gibi 2008 yılının
Aralık ayında geleneksel bankalarda 1 ay vadeli mevduatlara verilen faiz oranı (brüt oran)
%18,15 iken 2009 Mart ayında bir anda %11,78’e düşmüştür. Fakat aynı dönemde katı-
lım bankalarının dağıttıkları kâr payı oranlarına bakıldığında katılım bankalarında 2008 
Aralık ayında 1 ay vadeli katılım hesaplarında kâr payı oranı (brüt oran) %15,65 olarak Tablo 1-1.6
gerçekleşirken 2009 Mart ayında %13,35’e düşmüştür. Geleneksel bankalarda sert bir Katılım Bankaları
gelir düşüşü yaşanırken katılım bankalarında bu düşüş kademeli şekilde gerçekleşmiş ile Geleneksel
Bankalar Arasındaki
ve katılım bankaları böylece hem kendilerinin hem de müşterilerinin krizden etkilenme
Kâr Payı ve
oranını geleneksel bankalara kıyasla daha az bir seviyeye indirebilmiştir. Faiz Oranları
Karşılaştırması

Kutu 1–1.3

Vatikan Faizsiz Bankacılığı Tavsiye Ediyor

2008 krizinin ortaya çıkmasından sonra birçok uluslara-
rası araştırma ve danışmanlık kurumu faizsiz bankacılık
sisteminin finansal krizleri önlemede geleneksel banka- (1) Kâr payları, dönem sonlarında dağıtılmış rakamları göstermektedir.
cılığa çok önemli bir alternatif olduğuna dair raporlar ve (2) Katılım bankalarının 1 yıl vadeli katılım hesaplarına dağıtılan brüt kâr payı oranları (%)
(3) Bankalarca Türk Lirası/Yeni Türk Lirası üzerinden açılan mevduat ağırlıklı ortalama faiz oranları
araştırmalar yayınladı. Fakat bu kurumlardan çok farklı bir
alanda faaliyet gösteren bir kuruluşun yaptığı tavsiye bir
anda dünya kamuoyunun dikkatinin faizsiz bankacılığa çev-
rilmesine neden oldu. Tavsiyenin sahibi, Hristiyan Katolik
dünyasının inanç merkezi olan Vatikan’dı. Vatikan’ın resmî
yayın organı günlük L’Osservatore Romano gazetesi, faizsiz
bankacılık sisteminin krizden çıkış yolu olarak herkese tav-
siye ediyordu. Gazete özellikle faizsiz bankacılığın özünde
yatan etik kurallarına vurgu yaparak bu kuralların sistemin
güvenilirliğini sağladığını ifade etmiştir. 57
TABLO: TKBB, TCMB | 55