Page 31 - Sanatın ve Sanatkarın İzinde
P. 31
SANATIN VE SANATKÂRIN İZİNDE
29
Şeyhülislâm Yahya Dîvânı’ndan şiir, yazı.
Hat: Macid Ayral Tezhip: Fatma Rikkat Kunt (MSGSÜ Resim ve Heykel Müzesi koleksiyonu).
Halkâr süslemelerinde, zemin ya kâğıdın kendi rengidir ya da Gölgelendirme peçlerde noktalar şeklinde, gonca ve hatâyîlerde
plâka boyalar ile boyanmıştır. Kâğıdın kendi rengi üzerine ya- ise inceden genişleyen çizgiler şeklindedir.
pılan halkâr desenlerinde motifler altın ile boyanıp ya altın ile ya Rikkat Kunt, kompozisyona son derece hâkim bir sanatçıdır.
da lacivert, kırmızı ve çoğunlukla siyah renk ile tahrirlenmiştir. Yaptığı tezhip hiçbir zaman yazıyla yarışmaz. Sanatçıya göre
Kâğıdın kendi rengi üzerine yapılan halkârlar muhakkak müh- tezhip, yazının giysisidir ve asla yazının önüne geçmemelidir.
relenmiştir. Plâka boya ile hazırlanmış zeminlerde ise halkâr ya- Dolayısıyla bu ilkeyi çalışmalarında açıkça görürüz. Gözü yor-
pılırken yalnızca altın kullanan Rikkat Kunt, çoğunlukla bu tarz mayan sade, ancak zarif, zengin ve insan ruhunu dinlendiren
çalışmayı tercih etmiştir. Zemin rengi olarak bordo, kahverengi, çalışmalarla karşımıza çıkar. Tasarımları daha çok zarif hatâyî
yeşil, lacivert ve siyahı kullanan Rikkat Kunt, bazen çiçekleri motiflerinden oluşur. Desenler birbirine benzer gözükse de
sarı altın, yaprakları ise yeşil altın ile renklendirmiştir. mutlaka birbirinden farklıdır. Desenlerinde rûmî ve bulut mo-
İç pervazlarda altın veya renkli (özellikle açık yeşil ve mavi) ze- tifleri hatâyîlerle uyumlu bir şekilde kullanılmıştır. Klâsik tez-
min üzerine zencerek, negatif hatâyî motifleri ve üç iplik rûmî hip ve halkâride hatâyî motifleri ağırlıktadır ve Rikkat Kunt ile
ulamalar kullanan Rikkat Kunt, bazen üç iplik rûmîleri tahrirle- hatâyî motifleri altın çağını yaşamıştır.
miştir. İç pervazına tezhip yaptığı eserleri de vardır.
Zemin doldurmalı, tezhiplerde önceleri altın ve laciverte ilâ- Oldukça velud bir sanatkâr olmasına rağmen sergi açmayı
veten küf yeşili, gri, kırmızı, pembe, siyah gibi renkleri zemin düşünmemiş. Bu keyfiyet nasıl telif edilebilir?
rengi olarak kullanan Rikkat Kunt, daha sonra zemin renkleri Rikkat Kunt, yaptığı tezyinatlardan keyif alırdı; mutlu olurdu.
olarak lacivert tonları ve altın tonlarını tercih etmiş, bazen de Bir eserin tezhibini tamamladıktan sonra karşısına alıp bakma-
ufak alanlarda siyah kullanmıştır. Tezhip desenlerindeki çiçek- nın herkesin anlayamayacağı bir mutluluk olduğunu ifade eder-
ler sade ve detaysız penç, gonca ve hatâyî çiçekleridir. Dallar ve di. Bu keyif ona yeterdi. Şahsi bir sergi açacak kadar elinin altın-
yapraklar altın ile çiçekler ise kat kat (açıktan koyuya) renklen- da eser de yoktu zaten. Tüm eserleri bir yerlerde sanatseverlere
dirilmiştir. Çiçek rengi olarak pembe, mavi, yeşil, sarı, leylâk, mutluluk vermekle görevliydi.
turuncu ve kırmızı tercih ettiği renklerdir ve bu renklerde da-
ima canlılıktan kaçınmıştır. Çiçeklerin en dış kısmı beyaz ile Sizce kamuoyu ve sanat camiamız Rikkat Hanım’ın kadrini
sınırlandırılıp, siyah ile tahrirlenmiştir. Bu çeşit renklendirme gereğince idrak edebilmiş midir?
Rikkat Hanım tezhiplerinin en belirgin özelliğidir. Çiçeklerin Sanat camiamız ve kamuoyu hangi sanatkârın kadrini gereğince
ortasını, çiçekleri boyadığı rengin koyusu ile gölgelendirmiştir. bilmiş ki? Bir sanatkârın kadri, kıymeti ortaya koyduğu eserlerin