Page 10 - Evliya Çelebi Hac Yolu

Şeyhülislâm Sun’ullah Efendi kulağına ezan okumuş, akika kurbanını da Mevlevî
Şeyhi İsmail Efendi kesmiştir. Kasımpaşa Mevlevîhanesi Şeyhi Divane Abdi Dede
ağzından ekmek parçası çıkarıp “Fukara lokmasıyla büyüsün” diye ağzına kor.

Yenikapı Mevlevîhanesi Şeyhi Doğanî Dede kucağına alarak havaya atıp “Bu oğlan
bu cihanda bizim uçurmamız olsun” der. Bütün bu zatları seyahatleri sırasında
hep hayırla yâd edecektir.

Evliyâ Çelebi, babasının Saray’da ser-zengerân-ı hâssa yani kuyumcubaşı olması
dolayısıyla zamanının önemli hocalarından eğitim almıştır. Filyokuşu’nda Şeyhü-
lislam Hamid Efendi Medresesi’nde 7 yıl okumuş, Müderris Ahfeş Efendi’den özel

ders almıştır. Sadizade Darülkurrası’nda okuyarak hafız olmuştur.

Musiki eğitimini Derviş Ömer Efendi’den alarak iyi bir musiki bilgisine sahip ol-

muştur. Ayrıca iyi bir hattat ve hatta baba mesleği olan hakkâklıkta da ustadır.

Evliyâ Çelebi yabancı dillerden Arapça ve Farsçayı öğrenmiş, komşusu olan Rum
kuyumcu Simyon’dan Rumca öğrenip kendisi de ona Arapça öğretmiştir.

Bir miktar da Latince bilmektedir. Daha sonra gezip dolaştığı bölgelerde yaşayan
halkların dillerinden bir gezgine yetecek kadarını öğrenmiş ve Seyahatname’sine

bunlardan örnekler almıştır. Ayrıca 147 dilin konuşulduğu yerler gezdiğini ve bu
dillerden bir miktar kelimeler öğrendiğini de anlatır.

Evliyâ Çelebi’nin öğrenim hayatında Harem-i Hâssa kabulü ile başlayan dö-
nem önemli yer tutar. 1636 yılının Ramazan ayında, Kadir gecesinde Ayasofya
Camii’nde padişaha takdim edilir ve böylece Saray hayatı başlar. Her sene Kadir
Gecesi’nde gittikleri Ayasofya Camii’nde babasının teşvikiyle müezzinler mahfi-

linde hatm-i şerif okurken Kozbekçi Mehmed Ağa ve Silahdar Melek Ahmed Ağa
gelip Evliyâ Çelebi’yi alarak Sultan IV. Murad’a takdim edilir.

Aşağı yukarı aynı yaşlarda olan Sultan IV. Murad’a musahip olur, onunla çok günler
geçirir. Hatta Sultan Murad canı sıkıldığında “Evliyâ’yı çağırın” diye hemen yanına
ister, onunla şakalaşır, güreş tutar, söyleşir, sohbet eder. Evliyâ Çelebi öğrenimine
Saray’da da devam eder.

Sarayda iki yıl kalır. Sultan IV. Murad’a musahiplik yapıp bu arada tahsiline devam
eden Evliyâ Çelebi Sultan IV. Murad’ın Bağdad Seferine çıkmasından bir müddet
önce Harem-i Hâs’dan kırk akçe ile sipah zümresine çıkıp çerağ edilmiştir, yani

mezun edilmiştir.

8 | Evliya Çelebi Hac Yolu