Page 13 - Evliya Çelebi Hac Yolu

yana bozgununu duyduğunu ve 1685 yılında hayatta olduğu tahmin etmekteyiz.

Evliyâ Çelebi, çok iyi bir öğrenim görmüş ancak İstanbul’da oturup resmî görev al-
mamıştır. İçindeki seyahat aşkıyla Bursa kaçamağından sonra babasından izin alır.

Bundan sonra ömrünün sonlarına kadar devam edecek olan seyahat macerası
başlar. Bilindiği gibi seyyahımız seyahatlerinin büyük çoğunluğunu görevli olarak
yapar. Bunlar arasında musahiplik, memurluk, müezzinlik, tahsildarlık, arabulu-
culuk, elçilik, orduyla savaşa katılmak gibi birbirinden çok farklı işlevleri bulunan

görevler vardır. İlk seyahati görevli olmayıp babasının ahbabı olan Ketenci Ömer
Paşa ile Trabzon gezisidir. Paşa Trabzon’a vali olarak atanınca Evliyâ Çelebi de
onun yanında seyahate çıkmış, oradan Kırım’a geçmiş, oradan da deniz yoluyla
maceralı bir şekilde İstanbul’a gelmiştir.

Dedesi Yavuzer Bey’in Unkapanı’nda bulunan camiinin ve vakfının mütevelliliğini
de yürütmüştür.

Evliyâ Çelebi’nin iftiharla yazdığı özellikleri arasında hafızlığı başta gelmektedir.
Ancak hem rüyasında müezzinlik yapması, hem de paşalara müezzin olması

onun müezzinliğe ne denli değer verdiğini göstermektedir. Ki, fethine tanıklık et-
tiği bütün kalelerde ilk fetih ezanını okuduğunu da sevinçle anlatır.

Evliyâ Çelebi, eserinin birkaç yerinde gerek kendi ağzından ve gerekse çeşitli ba-

hanelerle başkasını konuşturarak atalarını, Hoca Ahmed Yesevî’ye ve oradan da
Hazret-i Peygamber’e kadar ulaştırır. Hoca Ahmed Yesevî’nin adı atası olarak Se-
yahatname boyunca 14 yerde geçmektedir.

Babası, Sarayın Kuyumcubaşı Derviş Mehmed Zıllî Efendi, iyi bir sanatkârdır. Aynı
zamanda surre eminliği yapmıştır. Seyahatname’nin pek çok cildinde çeşitli vesi-
lelerde bahsi geçer.

Evliyâ Çelebi, 1648 yılında vefat eden babasının haberini Beypazarı’nda iken alır ve
İstanbul’a döner.

Babası, Sarayın kuyumcubaşısı olduğu için çeşitli sanatlı eserler de bırakmıştır. Kâbe
için yaptığı yağmur oluğunda ve Mısır’da Kayıtbay Camii’nde bulunan Hazret-i
Peygamber’in ayak izinin dolabı ve üzerindeki kalemkâri yazılar, bunlardan bazılarıdır.

Annesi hakkında 6. ciltte geniş bilgi vermektedir. Fakat adını hiçbir yerde yazma-
mıştır. Evliyâ Çelebi’nin kız ve erkek kardeşleri vardır, ancak sayısını net olarak

Evliya Çelebi Hac Yolu | 11