Page 121 - SAĞLAM BANKACILIK MODELİ İLE "KATILIM BANKACILIĞINA GİRİŞ"

Kutu 1–3.6

 İslâmî Finans Kuruluşları İçin

Tablo 1-3.1 Muhasebe ve Denetleme Kurumu
Fon Kullandırımında
Kredi ve Ticaret
Arasındaki Farklar

AAOIFI

Accounting and Auditing Organization
for Islamic Financial Institutions

İslâmî Finans Kuruluşları İçin Muhasebe ve Denetleme Kurumu (AAOIFI) kurulduğu 1991 tarihin-
den bu yana İslamî bankaların ve İslami finansal kuruluşların ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik
TABLO: TKBB, KATILIM BANKACILIĞI NEDİR? NASIL ÇALIŞIR?, 2011’DAN İSTİFADE
EDİLEREK VE ÜZERİNE YENİ MADDELER EKLENEREK HAZIRLANILMIŞTIR.
önemli çalışmalar yapmış ve şu ana kadar İslami bankacılık ve finans alanında 70 civarında
standart yayınlamıştır. Burada güdülen amaç İslami bankaların ve finans kuruluşlarının işlemle-
Kutu 1–3.5 rinde ve ürünlerinde İslam hukuku ilkelerine bağlı kalmalarını sağlayacak bir kaynak oluşturmak
ve ayrıca farklı fıkıh danışma kurulları tarafından verilen fetvalar ve alınan kararlar arasında
uyum sağlamaktır.
İşte bu amaçla AAOIFI, 1419/1999 yılında “Fıkıh Kurulu”nu (Sharia Board) oluşturmuştur. Ku-
Katılım Bankacılığının Geleneksel Bankacılık ile Temel İlkeler Açısından Karşılaştırılması rulda başta İslami bankacılık olmak üzere İslam muamelat fıkhı alanında ihtisas sahibi âlimler
üye olarak yer almaktadır. Fıkıh Kurulu’nun çalışmaları neticesinde yayınlanan standartlar, İslami
finans kuruluşlarının, finansal işlemleriyle ilgili olarak uygulamaları gereken İslam hukuku hükümleri
hakkındaki bilgilere ulaşmalarını sağlamış ve bu anlamda büyük bir açığı kapatmıştır.
Bir standardın oluşması için takip edilen usul oldukça tatmin edicidir: Önce ihtisas sahibi bir
araştırmacı konu hakkında gerekli çalışmaları yapar, Kur’an ve Sünnet nasslarının yanı sıra delil-
lerini kaydederek muteber fıkıh mezheplerinin konuyla ilgili görüş ve içtihatlarını toplar, ilaveten
günümüzde ortaya çıkan yeni meselelere ve bu meseleler hakkında görüş beyan eden çağdaş
âlimlerin görüşlerine de yer verir. Böylece ortaya çıkan karar ön taslağı önce Fıkıh Kurulu’na bağlı
–ve hem Fıkıh Kurulu’ndan hem de kurul dışından ihtisas sahibi âlimlerin yer aldığı– bir alt komis-
yona gönderilir. Fıkıh Kurulu bu amaçla yılda dört kez toplanan üç ayrı komisyon oluşturmuştur. Bu
komisyonlar standart taslağını Fıkıh Kurulu’na arz edilecek hale getirir. Fıkıh Kurulu, ikisi Mekke–i
Mükerreme veya Medine–i Münevvere’de diğer ikisi ise farklı yerlerde olmak üzere yılda dört kere
toplanmaktadır. Kurul tarafından gerçekleştirilen ciddi ve ayrıntılı tartışmaların ardından standart
metni kurul üyelerinin oybirliği ya da oy çokluğu ile kabul edilir. Daha sonra Fıkıh Kurulu, kabul
edilen standart metnini, Bahreyn’de düzenlenen bir açık oturumda âlimlere ve uzmanlara arz eder.
Ortaya çıkan görüşler bir sonraki toplantısında tekrar Fıkıh Kurulu’na arz edilir. Fıkıh Kurulu taslağa
son şeklini verir ve bütün bu aşamalardan sonra standart metni resmî olarak yayınlanır. Standart
kararların orijinal metni Arapça olup İngilizce ve Türkçe çevirisi (çev. Mehmet Odabaşı ve Doç. Dr.
İ. Emin Aktepe, İstanbul: TKBB, 2012) yayınlanmıştır.