Page 36 - SAĞLAM BANKACILIK MODELİ İLE "KATILIM BANKACILIĞINA GİRİŞ"

Kutu 1-1.1

Diğer Ülkelerdeki Bankacılık Türleri Bankacılık Sistemi
Bankacılık sisteminin özünde yatan temel prensip fon fazlası olanlarla fon ihtiyacı olan-
ların buluşturulmasıdır. Bu prensipten yola çıkılarak zamanla birçok değişik format ve
Bankacılık her ülkede benzer şekillerde yapılmaktaysa da her ülkede aynı banka türleri aracılığıyla değil ülkelerin ihtiyaçları
doğrultusunda farklı banka türleri aracılığıyla yapılmaktadır. Örneğin Mısır’da bankacılık üç banka türü aracılığıyla yürütülür- bankacılık türü oluşturulmuş olmasına rağmen günümüz bankacılık sisteminin özünde
ken Japonya’da ülke ekonomisinin ihtiyaçları doğrultusunda bu tür sayısı yedi olmuştur. Bu noktada çeşit sayısı ile finansal yatan bu prensip hâlâ geçerliliğini korumaktadır.
sistemin gelişmişliği arasında doğrudan bir ilişki olduğunu söylemek de pek mümkün değildir. Örneğin dünyanın en gelişmiş Bu sistemin ilk aşaması fon toplama işlemiyle başlamaktadır. Bankalar birçok farklı
finans piyasalarından birine sahip İngiltere’deki banka türü sayısı Brezilya’daki tür sayısından azdır. Çünkü bazen bir ülkede metot kullanarak kendilerine fon sağlamaktadırlar. Bu fonların sadece küçük bir kısmını
bir banka türüne, diğer ülkelerdeki aynı ismi taşıyan banka türüne göre daha geniş bir faaliyet alanında işlem yapma yetkisi öz kaynaklarından sağlarlarken büyük çoğunluğunu mevduatlardan ve mevduat dışı çeşitli
tanınmış olabilmektedir. Bu nedenle bankacılıkta tür sayısını ülke ihtiyaçlarıyla ilişkilendirmek daha anlamlı olacaktır. kaynaklardan sağlamaktadırlar.
Sistemin diğer aşaması olan fon kullandırma aşamasında ise fona ihtiyaç duyan müş-
teriler vardır. Bu müşteriler bireyler olduğu gibi işletmeler de olabilmektedir. Bankacılık
sisteminde fon kullandırma işlemi genel olarak krediler yoluyla gerçekleştirilmektedir.
Bankaya fon sağlayan tarafların bu işlemlerden kâr beklentisi olduğu gibi bankaların
da bu sistemden kâr beklentileri vardır. Bu nedenle bankalar fon sahiplerine ödediklerin-
den daha fazla kâr etmelidirler ki kendileri de kâr edebilsinler. Bu nedenle bankalar elde
ettikleri fonlara kâr ekleyerek daha yüksek fiyattan müşterilerine kredi olarak satarlar.
Bu krediler banka çeşitlilerine göre farklılık gösterebilmesine rağmen en sık kullanılan
kredilere ticari krediler, tüketici kredileri ve konut kredileri örnek olarak verilebilir.
Bütün bu işlemler yapılırken sistemin güvenliği ve sürdürülebilirliği için birtakım ulusal
ve küresel düzenleyici ve denetleyici kurumlar sisteme dâhil olur. Bu kuruluşların isimleri
ve görev alanları ülkeden ülkeye değişebilmektedir. Örneğin ülkemizde bu görevi yapan
kuruluşlara, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurulu 
(SPK) ve T.C. Merkez Bankası örnek gösterilebilir. GELENEKSEL BANKACILIK VE PARA KATILIM BANKACILIĞININ TARIHI VE GELIŞIMI KATILIM BANKACILIĞINDA TEMEL ILKELER KATILIM BANKACILIĞINDA FON TOPLAMA YÖNTEMLERI KATILIM BANKACILIĞINDA FON KULLANDIRMA YÖNTEMLERI
Şekil 1-1.4
Bankacılık Sistemi

Elde edilen
fonlara kâr
eklenip
daha yüksek
fiyatla kredi
olarak satılır.

KAYNAK: BDDK, BANKACILIKTA YAPISAL GELİŞMELER, 2010, S. 10
| 37