Page 21 - Evliya Çelebi Hac Yolu
P. 21
Yürü ileri gözüm, kalma geri. Alay bozma, tarla basma, dostların ayağına sarkma.
Komadığın yere el uzatma. İki kişi söyleşirken dinleme, ekmek ve tuz hakkını gö-
zet, nâmahreme bakıp ihanet etme.
Davetsiz bir yere varma, varırsan güvenilir yerde dürüstlere var. Sır saklar ol, her
mecliste duyduğun sözleri sakla.
Evden eve dolaşıp söz gezdirme, kınamaktan, kovuculuktan ve çekiştirmekten
uzak ol. İyi huylu ol, herkesle güzel geçin, inatçı ve sivri dilli olma.
Senden ulular önünde gitme, ihtiyarlara saygı göster. Devamlı temiz olup yasak-
lanmış her kötülükten kaçın. Beş vakit namazını kıl, iyi halli ol, ilimle meşgul ol.
Oğul, dünya yönünde öğüdüm odur ki, daima zarif olup tok gözlü ol ki oturup
kalktığın vezirlere, devlet adamlarına ve büyüklere varıp dünya için bir şey isteme,
bu yüzden senden nefret edip seni küçük görmesinler.
Rıza lokmasına kanaat eyle, eline giren malı da israf etme, kanaatle geçin. “Kanaat
tükenmez bir hazinedir” demişler. Sağlık ve sayrılıkta lâzım olur, dünyalık akçeyi
lokma ve hırka için saklayıp nâmerde muhtaç olma.
Gezip dolaştığın yerde iki yerden gayret kuşağını beline bağlayıp kendini daima koru.
Su uyur, hizmetkâr, gaddar ve hain düşmanlar uyumaz.
Büyük velileri ziyaret et. Bütün ziyaretgâhları, her diyarda olan ovaları, çölleri, yüce
dağları, taşları, ağaçları ve beldeleri özellikleriyle kaydet; havası ve suyunu, gör-
meye değer eserleri ve kalelerini, fatihleri, yapıcıları ve büyüklükleriyle yazıp Seya-
hatname adıyla bir kitap telif eyle. Sonun hayrolsun.
Düşman şerrinden güvende olup Hak Taalâ yardımcın ve güvencin olup dünyada
esenlik, son nefeste iman nasip edip Peygamber Sancağı dibinde haşr olasın. Bu
öğütlerimi kulağına küpe eyle deyip enseme bir pehlivan sillesi vurarak kulağımı
burup “yürü sonun hayrola, el-Fâtiha” dedi.
Evliyâ Çelebi bütün seyahatlerini yukarıda verdiğimiz rüya ve babasının kendisine
Bursa seyahati sonrasında verdiği nasihate bağlamıştır. Gerçi içinde kutsal yerleri
görmek, dünyayı gezip dolaşmak sevdası vardır. Ancak bu sevdasına böyle önemli
iki sebep neden olmuştur. Bu emirleri yerine getirmek için yıllarca bir o diyar bir
bu diyar gezip dolaşmıştır.
Evliyâ Çelebi kendi ifadesiyle 51 yıl boyunca 18 padişahlık yeri gezmiştir. Bugün
2
yaklaşık 25 milyon km tutan bu coğrafyada 40’ın üzerinde devlet kurulmuştur.
Bu ülkeler Almanya, S. Arabistan, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Bosna-Her-
sek, Bulgaristan, Cibuti, Çek, Eritre, Ermenistan, Filistin, Güney Sudan, Gürcistan,
Habeşistan (Etopya), Hırvatistan, Irak, İran, İsrail, Karadağ, Kenya, Kosova, Kuzey
Evliya Çelebi Hac Yolu | 19